Andrzej Tarlecki

Moje zainteresowania naukowe dotyczą matematycznych podstaw informatyki, a w szczególności metod opisu, specyfikacji, weryfikacji i systematycznego konstruowania systemów oprogramowania, oraz związanych z nimi problemów logiki matematycznej, algebry ogólnej i teorii kategorii. Jest to dziedzina, która ma na celu wypracowanie właściwych narzędzi metodologicznych, koncepcyjnych i technicznych dla wsparcia wytwarzania oprogramowania najwyższej jakości w oparciu o solidne matematyczne podstawy. Moje wczesne prace dotyczyły metod weryfikacji programów oraz semantyki języków programowania. Obecnie, od wielu już lat, koncentrują się wokół podstawowych problemów teorii specyfikacji algebraicznych, rozwijanych w abstrakcyjny, ogólny sposób. Ważną cechą tych prac jest niezależność pojęć, metod i wyników od wykorzystywanych systemów logicznych, formalizowanych jako tzw. instytucje. Zaowocowało to między innymi wprowadzeniem i rozwojem abstrakcyjnej – ,,instytucyjnej” – wersji teorii modeli, badaniami nad heterogenicznymi środowiskami logicznymi, a przede wszystkim odpowiednio ogólnymi metodami specyfikacji i konstruowania oprogramowania. Wiele z tych wątków podsumowała niedawna obszerna monografia „Foundations of Algebraic Specification and Formal Software Development” (Springer-Verlag, 2012, współautor: Donald Sannella).

Poza wspomnianą monografią, opublikowałem ponad 80 prac naukowych w czasopismach i materiałach konferencji o międzynarodowym zasięgu. Redagowałem kilkanaście tomów naukowych i zeszytów specjalnych czasopism naukowych. Wypromowałem 9 doktorów, byłem recenzentem w ponad 30 postępowaniach profesorskich, przewodach doktorskich i habilitacyjnych.

Listę moich publikacji w różnych formatach można znaleźć na przykład tu:

• Google Scholar
• Orcid
• DBLP
• Moja bibliografia

Podstawę mojej pracy badawczej od początku stanowi aktywny udział w międzynarodowym życiu naukowym mojej dziedziny. Pracę w kraju uzupełniały dłuższe pobyty naukowe na uniwersytetach w Edynburgu, Manchesterze, Lyngby, Bergen, Likoeping, w Ecole Normale Superieure w Paryżu i w Cachan oraz na uniwersytetach Stanforda, McMaster i Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign. Z kolegami z tych i z innych zagranicznych ośrodków prowadzę wieloletnią, bliską współpracę naukową, owocującą wspólnymi projektami, przedsięwzięciami i publikacjami. Wygłosiłem ponad 60 wykładów na seminariach i prestiżowych szkołach letnich w znanych ośrodkach informatycznych na kilku kontynentach i ponad 70 referatów konferencyjnych, w tym 9 wykładów plenarnych na ważnych konferencjach międzynarodowych dziedziny i wiele takich wykładów na konferencjach roboczych.

Jestem członkiem Academia Europea (od 2006). Pracuję też w grupach roboczych IFIP (International Federation for Information Processing) WG 2.2 ,,Formal Description of Programming Concepts” i WG 1.3 ,,Foundations of System Specification”, jestem członkiem komitetu technicznego IFIP TC1 ,,Foundations of Computer Science”. Uczestniczyłem w pracach komitetów programowych ponad 50 międzynarodowych konferencji naukowych, przewodniczyłem 7 z nich. Jestem lub byłem redaktorem kilku międzynarodowych czasopism naukowych: Information Processing Letters (redaktor naczelny 2004–2018), Fundamenta Informaticae, Logical Methods in Computer Science, Categories and General Algebraic Structures with Applications oraz Electronic Communications of the EASST. Działam (dziś już mniej aktywnie) w stowarzyszeniach European Association for Theoretical Computer Science (byłem członkiem Rady EATCS w latach 2004–2012) i European Association of Software Science and Technology.

• 1979-1982: Studium Doktoranckie Instytutu Matematycznego i Instytutu Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie:
  • doktorant
• 1982-2012: Instytut Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie:
  • kolejno matematyk, starszy asystent, adiunkt, docent i profesor
  • kierownik Zespołu Matematycznych Podstaw Inżynierii Oprogramowania
  • od 1997: zatrudnienie w niepełnym wymiarze etatu
• od 1992: Uniwersytet Warszawski
  • profesor nadzwyczajny, a od 2000 profesor zwyczajny w Instytucie Informatyki
  • 1996-2005: dyrektor Instytutu Informatyki
  • 2005-2012: przewodniczący Rady Instytutu Informatyki
  • 2005-2012: przewodniczący Wydziałowej Komisji Oceniającej i komisji konkursowych Wydziału MIM
  • 2008-2016: członek Senackiej Komisji ds. Polityki Kadrowej
  • 2012-2016: dziekan Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki
  • 2012-2016: przewodniczący Rady Warszawskiego Centrum Nauk Matematycznych
  • 2016-2020: prorektor ds. kadrowych i polityki finansowej
• 2000-2015: członek sekcji Komitetu Badań Naukowych i zespołów ekspertów Narodowego Centrum Nauki oceniających projekty badawcze z zakresu informatyki
• 2004-2012: członek zespołów ekspertów Państwowej Komisji Akredytacyjnej, oceniających kierunki studiów informatycznych i matematycznych
• 2004-2012: przewodniczący Rady Nagrody im. Witolda Lipskiego (honorowy przewodniczący od 2013 )
• 2008-2018: przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Podstaw Informatyki PAN
• 2011-2012: członek Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów
• 2011-2014: członek Komitetu Informatyki PAN

W latach 1996-2005, przez trzy kadencje kierowałem Instytutem Informatyki UW. Był to czas intensywnej pracy na rzecz rozwoju Instytutu. Stopniowo zwiększaliśmy liczbę pracowników. Kluczem był zwiększony nabór na studia doktoranckie i podnoszenie ich efektywności (w tym przez wprowadzenie raportu i oceny po pierwszym roku studiów). Istotne były też zmiany w zakresie dydaktyki, także te inicjowane przeze mnie. Możliwy był stopniowy wzrost rekrutacji na kierunek informatyka – ważny, bo wciąż musieliśmy rezygnować z wielu bardzo dobrych kandydatów. Rozpoczęliśmy wtedy stopniową zmianę organizacji Instytutu: od sztywnej struktury zakładów do elastycznych grup badawczych, budowanych wokół aktualnych badań. Zwiększaliśmy liczbę realizowanych w Instytucie projektów badawczych, w tym finansowanych ze środków europejskich

Sukcesem organizacyjnym, świetnie pokazującym Instytut, Wydział i Uniwersytet na arenie międzynarodowej, był zorganizowany ważny kongres informatyczny ETAPS 2003, w którym uczestniczyło ponad pół tysiąca informatyków z całego świata, z najwybitniejszymi przedstawicielami dyscypliny na czele. Cenną i trwałą inicjatywą okazało się też ustanowienie Nagrody im. Witolda Lipskiego dla młodych polskich naukowców za dorobek w zakresie informatyki i jej zastosowań – wielu jej laureatów to dziś światowej klasy badacze, wybitni profesorowie także naszego Uniwersytetu.

Działania te były rozwijane przez kolejne dyrekcje Instytutu, z którymi blisko współdziałałem jako przewodniczący Rady Instytutu (2005-2012).

Dziś Instytut Informatyki to jeden z najbardziej znanych, widocznych w świecie ośrodków informatycznych, szczególnie wysoko ceniony za badania w zakresie matematycznych podstaw informatyki. Gromadzi wielu światowej klasy badaczy, realizujących tu projekty o międzynarodowym zasięgu. Przyciąga świetnych absolwentów szkół średnich, którzy podejmują tu studia informatyczne i odnoszą sukcesy, także międzynarodowe, najpierw jako studenci, a później w dalszej karierze badaczy i praktyków informatyki.

W latach 2005-2012 przewodniczyłem Wydziałowej Komisji ds. Kadrowych, działającej także jako Wydziałowa Komisja Oceniająca i komisja konkursowa. Wspólnie z Dziekanem tworzyłem zasady wydziałowej polityki kadrowej. Sformułowaliśmy i wdrożyliśmy zasady zatrudniania i awansu na poszczególne stanowiska oraz zasady oceny okresowej, zapewniając jasność kryteriów i rzetelną ocenę pracowników i kandydatów.

W latach 2012-2016 byłem Dziekanem Wydziału. To był dobry czas dla Wydziału. Tuż przed rozpoczęciem kadencji uzyskaliśmy status KNOW (Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący). Dobrze wykorzystaliśmy idące za tym środki dla umocnienia pozycji Wydziału jako wiodącego ośrodka prowadzącego badania i dydaktykę w zakresie nauk matematycznych. Obejmowało to promowanie i nagradzanie badaczy uzyskujących najlepsze wyniki, wspieranie wyjazdów i badań młodych naukowców, zatrudnienia nowych pracowników, wizyty wybitnych badaczy i młodych matematyków i informatyków z innych ośrodków, zwiększenie naboru na studia doktoranckie i specjalne stypendia dla doktorantów, staże asystenckie dla najlepszych studentów, organizowanie konferencji i spotkań międzynarodowych i wiele innych przedsięwzięć. Realizowaliśmy te działania blisko współpracując z Instytutem Matematycznym PAN w ramach utworzonego Warszawskiego Centrum Nauk Matematycznych, którego Radą kierowałem.

Jednocześnie działaliśmy na rzecz poprawy warunków pracy naukowej i dydaktycznej. Doposażyliśmy wydziałowe laboratoria, pozyskując na to także środki od sponsorów z zewnątrz. Rozwijaliśmy wsparcie administracji w przygotowywaniu wniosków i administrowaniu projektami badawczymi, w tym europejskimi (w tym czasie na Wydziale pozyskano kilka prestiżowych projektów ERC). Doprowadziliśmy do końca przekazanie i adaptację na potrzeby Wydziału pozostałej części budynku (choć na właściwy remont te pomieszczenia wciąż czekają). Rozpoczęta została duża modernizacja hallu i części wejściowej, zakończona na początku kolejnej kadencji.

Wszystko to przyczyniło się do umocnienia i rozwoju Wydziału jako wiodącego, znaczącego na mapie świata ośrodka studiów i badań w zakresie matematyki i informatyki.

Od 2008 roku biorę udział w ogólnouniwersyteckich działaniach związanych z polityką kadrową, najpierw jako członek Senackiej Komisji ds. Kadrowych, później także jako Dziekan – członek Senatu. Aktywnie uczestniczyłem na przykład w opracowaniu decyzji regulujących zasady zatrudniania na poszczególnych stanowiskach, konkursy czy oceny okresowe.

W obecnej kadencji, od 2016 roku, sprawuję funkcję prorektora do spraw kadrowych i polityki finansowej. Nadzoruję politykę kadrową, dbając o zachowanie najwyższych standardów zatrudnienia, awansu i oceny pracowników. Podejmuję wiele decyzji w indywidualnych sprawach poszczególnych pracowników. Równie istotne są prace regulujące zasady procedur kadrowych: zwiększające przejrzystość konkursów czy wprowadzające jasne kryteria zatrudnienia i oceny okresowej na poszczególnych stanowiskach. Stale ważne są też dla mnie działania przeciwdziałające wszelkim formom nierównego traktowania, dyskryminacji czy mobbingu.

W zakresie finansów, poza codziennymi decyzjami o finansowaniu lub dofinansowaniu wielu podejmowanych na Uniwersytecie przedsięwzięć, najważniejsze moje decyzje dotyczyły planów rzeczowo-finansowych na poszczególne lata. Objęło to też zmiany algorytmu podziału środków do dyspozycji jednostek, odzwierciedlające zmiany zasad finansowania uczelni. Przy zmiennych warunkach zewnętrznych, ważne było zachowanie solidnej kondycji finansowej Uniwersytetu.

W drugiej części kadencji kluczowe były działania związane z wdrożeniem na Uniwersytecie zmian wprowadzonych ustawą. Byłem aktywnym członkiem zespołu, który wypracował ostateczne, przyjęte przez Senat rozwiązania statutowe regulujące najważniejsze uczelniane sprawy. Nowy Statut UW dał podstawę dla dalszych prac, w tym wielu niezbędnych nowych regulacji dotyczących spraw pracowniczych i finansowych (między innymi nowe ścieżki zatrudniania i awansu pracowników, czy wypracowane w negocjacjach ze związkami zawodowymi regulaminy pracy i wynagradzania).

Jako członek zespołu rektorskiego uczestniczyłem w dyskusjach i działaniach dotyczących najważniejszych wyzwań i szans dla Uniwersytetu. Stopniowa realizacja programu wieloletniego, ZIP (Zintegrowany program rozwoju UW), wiele strategicznych programów badawczych, sojusz 4EU+, czy wreszcie wygrany konkurs „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza” – to znaczące sukcesy tej kadencji. Sukcesy, ale i wyzwanie, by skutecznie i konsekwentnie wykorzystać stworzone szanse.